ΔΙΚΑΙΟ ΑΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑΣ – ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ
Σημαντικό μέρος των υποθέσεών μας επικεντρώνεται στην επίλυση προβλημάτων υπερχρεωμένων εταιρειών μέσα από τα υπάρχοντα ένδικα και εξωδικαστικά βοηθήματα (διαδικασίες εξυγίανσης, αναδιοργάνωσης, πτώχευσης, πτώχευσης λόγω επαπειλούμενης αδυναμίας πληρωμών, ανακοπές κατά διαταγών πληρωμής, ανακοπές κατά πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης κτλ.). Αντιμετωπίζουμε κάθε πρόβλημα υπερχρέωσης και αφερεγγυότητας νομικών και φυσικών προσώπων ασκούντων εμπορία, εξετάζοντάς το ταυτόχρονα από τη σκοπιά του εμπορικού δικαίου.
Τμήμα του δικαίου αφερεγγυότητας συνιστά και ο πρόσφατος Ν. 4354/2015, για τη μεταβίβαση των τραπεζικών απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις σε εταιρείες διαχείρισης για δάνεια και πιστώσεις, τα λεγόμενα «funds». Ο καταναλωτής που λαμβάνει επιστολή μεταβίβασης της οφειλής, πρέπει να γνωρίζει τα ακόλουθα σε σχέση με τις προϋποθέσεις εγκυρότητας της πώλησης αυτής:
Από μία απλή ανάγνωση του αρ. 1 παρ. 1 εδ. γ΄ Ν. 4354/2015, προκύπτουν τα ακόλουθα:
«1γ. Η πώληση των παραπάνω απαιτήσεων είναι ισχυρή μόνο εφόσον έχει υπογραφεί συμφωνία ανάθεσης διαχείρισης μεταξύ εταιρίας απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις και εταιρίας διαχείρισης απαιτήσεων που αδειοδοτείται και εποπτεύεται κατά τον παρόντα νόμο από την Τράπεζα της Ελλάδος. Η προϋπόθεση αυτή οφείλει να πληρούται και σε κάθε περαιτέρω μεταβίβαση. Τα δικαιώματα που απορρέουν από τις μεταβιβαζόμενες λόγω πώλησης απαιτήσεις δύνανται να ασκούνται μόνο μέσω των εταιριών διαχείρισης της παρούσας παραγράφου. Οι μεταβιβαζόμενες απαιτήσεις από δάνεια και πιστώσεις λογίζονται ως τραπεζικές και μετά τη μεταβίβασή τους. Οι εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων ευθύνονται για όλες τις υποχρεώσεις απέναντι στο Δημόσιο και σε τρίτους, οι οποίες βαρύνουν τις εταιρίες απόκτησης απαιτήσεων και απορρέουν από τις μεταβιβαζόμενες απαιτήσεις».
Όπως πλήρως αποδεικνύεται, η πώληση-εκχώρηση απαίτησης για να είναι ισχυρή, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η σύναψη και υπογραφή συμφωνίας ανάθεσης διαχείρισης μεταξύ εταιρίας απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις και εταιρίας διαχείρισης απαιτήσεων.
Πρόσθετες προϋποθέσεις κύρους, είναι οι ακόλουθες:
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν. 4354/2015, προβλέπεται ότι: «Συμβάσεις πώλησης και μεταβίβασης απαιτήσεων από συμβάσεις δανείων και πιστώσεων: 1. Η σύμβαση πώλησης και μεταβίβασης απαιτήσεων από συμβάσεις δανείων και πιστώσεων, που έχουν χορηγηθεί από πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα πλην περίπτωσης δ` της παρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 4261/2014, υπόκειται σε συστατικό έγγραφο τύπο και αντικείμενό της μπορεί να είναι μεμονωμένες απαιτήσεις ή ομάδες απαιτήσεων κατά οποιουδήποτε δανειολήπτη, μη εφαρμοζομένου στην περίπτωση αυτή του άρθρου 479 ΑΚ. Άλλα δικαιώματα, ακόμα αν δεν αποτελούν παρεπόμενα δικαιώματα κατά την έννοια του άρθρου 458 ΑΚ, εφόσον συνδέονται με τις μεταβιβαζόμενες απαιτήσεις, μπορούν να μεταβιβάζονται μαζί με αυτές. Η πώληση των μεταβιβαζόμενων απαιτήσεων διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 513 επ. ΑΚ, η δε μεταβίβαση από τις διατάξεις των άρθρων 455 επ. ΑΚ, εφόσον οι διατάξεις αυτές δεν αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου.
§ 2. Αναγκαία προϋπόθεση για να προσφερθούν προς πώληση οι απαιτήσεις των πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων από μη εξυπηρετούμενα δάνεια “, εφόσον ο δανειολήπτης είναι καταναλωτής κατά την έννοια του άρθρου 1α του ν.2251/1994,”είναι να έχει προσκληθεί με εξώδικη πρόσκληση ο δανειολήπτης και ο εγγυητής μέσα σε δώδεκα (12) μήνες πριν από την προσφορά, πριν ή μετά τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου, να διακανονίσει τις οφειλές του βάσει γραπτής πρότασης κατάλληλης ρύθμισης με συγκεκριμένους όρους αποπληρωμής σύμφωνα και με τις διατάξεις του Κώδικα Δεοντολογίας (ν. 4224/2013).Εξαιρούνται από την ως άνω προϋπόθεση απαιτήσεις επίδικες ή επιδικασθείσες και απαιτήσεις κατά οφειλετών μη συνεργάσιμων κατά την έννοια της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4224/2013, όπως αυτή ισχύει.
Εξάλλου το άρθρο όπως ισχύει σήμερα συνεχίζει «Επί μεταβιβάσεως απαιτήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων και πιστώσεων ο νέος εκδοχέας συνεχίζει τη διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας από το στάδιο που ήταν πριν τη μεταβίβαση.».
Εξάλλου είθισται πολλές φορές η μεταβίβαση των απαιτήσεων από πιστωτικά ιδρύματα σε εταιρείες διαχείρισης, να λαμβάνει χώρα κατόπιν εκδόσεως του εκτελεστού τίτλου (διαταγής πληρωμής) από το πιστωτικό ίδρυμα. Στην περίπτωση αυτή, η εταιρεία διαχείρισης προκειμένου να συνεχίσει την αναγκαστική εκτέλεση, επί ποινή ακυρότητας, δυνάμει του αρ. 925 ΚΠολΔ που είναι διάταξη δικονομικού δικαίου, δημοσίας τάξης και επιτακτικού χαρακτήρα, ήτοι εφαρμόζεται ανεξαρτήτως βλάβης του οφειλέτη και ανεξαρτήτως γνώσης των γεγονότων διαδοχής από οποιαδήποτε άλλη πηγή επί σκοπώ όπως αποφεύγονται αιφνιδιασμοί στην αναγκαστική εκτέλεση, θα πρέπει να επιδίδει τα νομιμοποιητικά του έγγραφα, από τα οποία να συνάγεται, χωρίς να καταλείπεται ουδεμία αμφιβολία, ότι νομιμοποιείται ενεργητικά να επισπεύσει την αναγκαστική εκτέλεση. Σημειωτέον ότι οι εταιρείες διαχείρισης, απολαμβάνουν αποκλειστικής εξαιρετικής νομιμοποίησης για τη μεταβιβαζόμενη απαίτηση, ούτως ειπείν βαρύνονται έναντι των τρίτων, με τις υποχρεώσεις του ειδικού διαδόχου (ΜπρΘες 13363/2019).